Çanakkale Savaşı’na saygı yasası geliyor...
- 19/10/2025
- Köşe Yazıları
Çocukluğum Çanakkale’de geçti.
1950-57 yılları arasında yaşadığımız kentteki evimiz, Kordon’un Hastane Bayırı ile buluştuğu yerdeydi.
Sahil, kuma oturmuş ve yarı batmış gemi kalıntılarıyla doluydu.
O çocuk boyumla evimizin önünden denize dalıp, bir avuç kumla çıktığımda, mutlaka 4-5 tane, Çanakkale Savaşı’ndan kalma mermi ve misket olurdu.
Arkadaşlarımla bunları hurdacılara kurşun fiyatına satar, harçlığımızı çıkarırdık...
★★★
Tarihi yarımadada orman yangını olduğunda söndürme ekipleri çekinerek müdahale ederlerdi. Çünkü savaşta atılmış, ama patlamamış bir bombanın her an infilak etmesi ihtimali olurdu.
Seddülbahir taraflarındaki bazı köylülerin geçim kaynağı savaş batıklarıydı. Öyle ki o köylerde, batık gemilerin para edecek pirinç, kurşun ve bakır aksamlarını çıkarmakta ustalaşmış dalgıçlar yaşardı.
★★★
Savaş kalıntıları azalınca, bu yoldan geçimlerini sağlamaya çalışanlar, işi, zaferi kazanan topların namlularını kesmeye kadar vardırdılar.
ARENA ekibi olarak bir yandan Çanakkale Şehitleri Abidesi’nin tamamlanması için yayınlar yaparken, diğer yandan da para kazanma uğruna tabyalardaki topları tahrip edenleri ekrana getirip, önlem alınmasını sağladık.
Dün Odatv’de okuduğum bir habere göre nihayet, tarihin akışını değiştiren “Çanakkale Savaşı’ndan kalan kültürel mirasa saygı” başlığı altında değerlendirebileceğimiz bir yasa hazırlığı başlatılmış.
AKP’nin vakıflar ve turizme ilişkin düzenlemeleri içeren yasa teklifi, TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu’nda kabul edilmiş. Teklifte Çanakkale Savaşı kalıntılarının kültürel varlık olduğu belirtilerek satılmasının yasaklanması öngörülmüş.
★★★
Yarımadanın Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, savaş mirası kültürel varlıkların yağması sanki yeni başlamış gibi şunları söylemiş:
“Çanakkale Savaşı malzemeleri çarşıda, pazarda, birçok antika dükkanında satılır hale geldi. Hatta, dijital mecralarda Çanakkale Savaşı malzemelerinin açık artırma usulüyle satıldığını görünce üzüldük ve bunları taşınır kültür varlığı statüsüne alarak derli toplu bir envanter kaydı ile ele alınıp satılmasının önlenmesini amaçladık. Denizdeki savaş batıkları da bizim envanterimize giriyor. Gelibolu’da suyun altında 150 kilometrekarelik bir alanda su altı parkı oluşturduk. Denizin altındaki savaş batıklarını da bir kültürel miras olarak kabul edip buralarda aktiviteler yapmak istiyoruz.”
★★★
Başkanın açıklamasını okurken, denizden kurşun çıkardığım çocukluk günlerime gittim ve “Keşke bu koruma kararı, muazzam zaferin üzerinden 110 yıl geçtikten ve önemli kalıntılar yağmalandıktan sonra değil de, daha o yıllarda çıkarılmış olsaydı” demekten kendimi alamadım.